فشار خون مرکزی (CBP)

سرعت موج پالس چیست؟

فشار خون مرکزی (CBP) به عنوان یک شاخص همودینامیک حیاتی عمل می کند و فشار داخل آئورت را منعکس می کند. این فشار تحت تأثیر میزان خون پمپاژ شده توسط قلب (حجم ضربه ای خارج شده) و نحوه نرم شدن یا کاهش این فشار توسط شریان های بزرگ قرار می گیرد. همچنین بستگی به این دارد که امواج فشار ناشی از قلب چگونه از طریق شریان ها حرکت کرده و به عقب باز می گردند. هنگامی که قلب پمپاژ می کند، یک موج فشار از طریق شریان ها عبور می کند و به صورت پژواک از نقاط مختلف باز می گردد. بنابراین، در هر نقطه از شریان‌ها، می‌توانید موج اصلی را در حال حرکت به جلو و موج پژواک شده به عقب را ببینید.

در شریان‌های سالم، که انعطاف‌پذیر هستند، موج بازتابیده شده (پژواک) در طول فاز استراحت قلب (دیاستول) به موج اصلی می‌پیوندد. این به افزایش فشار دیاستولیک کمک می کند، که برای جریان خون به قلب (پرفیوژن کرونر) مهم است. اما وقتی شریان‌ها سفت هستند، امواج فشار سریع‌تر حرکت می‌کنند و موج منعکس‌شده در طول فاز فعال قلب (سیستول) به موج اصلی برخورد می‌کند و در عوض فشار سیستولیک را افزایش می‌دهد. این کار باعث افزایش حجم کار بر روی قلب می شود و آرامش و دریافت خون کافی را برای قلب سخت تر می کند (پر شدن عروق کرونر).

یکی از تأثیرگذارهای اولیه فشار خون مرکزی، سفتی شریانی است که بر اساس عوامل همودینامیک و غیرهمودینامیک در معرض نوسانات است. در مقایسه با فشار خون بازویی معمولی، CBP نشانگر پیش آگهی قلبی عروقی بهتری است. می تواند عامل تعیین کننده یا حتی پیشگیرانه خوبی برای پیش آگهی بیماری باشد. به عنوان مثال، در بزرگسالان فردی با فشار خون مرکزی طبیعی در پدیده فشار خون کاذب، که در فشار خون سیستولیک ایزوله دیده می شود، خطر آسیب اندام را می توان بسیار کم پیش بینی کرد.

فشار خون مرکزی و فشار خون آئورت چیست؟

فشار خون مرکزی (CBP) به فشار داخل آئورت، بزرگترین و حیاتی ترین شریان بدن، مسئول انتقال خون غنی از اکسیژن به طور مستقیم از قلب برای تغذیه سایر اندام ها و بافت ها اشاره دارد. مطالعات بالینی نشان داده اند که CBP، همراه با فشار نبض، پیش بینی کننده قوی تری برای خطرات قلبی عروقی و آسیب اندام های فشار خون بالا نسبت به فشار خون بازویی است.

اندازه گیری فشار خون مرکزی

تفاوت بین فشار خون بازویی (اندازه‌گیری شده در بازو) و فشار خون مرکزی (اندازه‌گیری شده در آئورت) به دلیل تقویت موج فشار هنگام حرکت خون از طریق شریان‌ها ایجاد می‌شود.

 

در افراد سالم، فشار آئورت (فشار خون مرکزی) معمولاً به دلیل تفاوت‌های فیزیولوژیکی و ساختاری بین شریان‌های مرکزی و محیطی کمتر از فشار خون بازویی است. آئورت که یک شریان بزرگ و بسیار الاستیک است، به عنوان یک بالشتک عمل می کند و مقداری از انرژی را از موج فشار قلب جذب می کند.

 

استفاده از روش های صحیح و ابزارهای غیر تهاجمی برای اندازه گیری و تفسیر دقیق فشار خون مرکزی (CBP) ضروری است. به عنوان مثال، CBP بینش بهتری نسبت به فشار بازویی در مورد ایجاد بیماری های قلبی عروقی ارائه می دهد. علاوه بر این، فشار نبض مرکزی ارتباط قوی تری با ضخیم شدن عروق خونی، تصلب شرایین و حوادث قلبی عروقی نسبت به فشار نبض بازویی دارد.

 

به عنوان یک مرجع کلی، فشار خون بهینه بازویی در محدوده 90/60mmHg تا 120/80mmHg قرار دارد. فشار خون اگر به 140/90 میلی‌متر جیوه یا بالاتر برسد، بالا و اگر به زیر 90/60 میلی‌متر جیوه برسد، پایین طبقه‌بندی می‌شود. با این حال، توصیه می شود که فشار خون سیستولیک مرکزی (SBPao) زیر 140 میلی متر جیوه حفظ شود و از فشار خون بازویی کمتر باشد.

تقویت شکل موج فشار (پانل بالایی) که از آئورت به شریان رادیال حرکت می کند. تفاوت بین فشار خون سیستولیک محیطی و مرکزی (pSBP-cSBP) با توجه به رده های سنی و جنسیت نیز نشان داده شده است (پانل پایین): مقادیر به عنوان صدک های 10 و 90 داده می شود. داده ها از Herbert A، Cruickshank JK، Laurent S، Boutouyrie P. مقادیر مرجع برای همکاری در اندازه گیری شریانی. ایجاد مقادیر مرجع برای فشار خون مرکزی و تقویت آن در یک جمعیت سالم عمومی و با توجه به عوامل خطر قلبی عروقی. Eur Heart J. 2014; 35 (44): 3122-33 (27253 بیمار با عوامل خطر قلبی عروقی)